Cơ hội WTO đi qua, ngổn ngang ở lại

Posted: April 12, 2013 in Uncategorized
Tags:

Nguyễn Vạn Phú
NVP Blog
/ DL – Hơn sáu năm đã trôi qua kể từ ngày Việt Nam trở thành thành viên thứ 150 của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Từng ấy thời gian nay nhìn lại cũng đủ để nói rằng Việt Nam đã bỏ lỡ cơ hội tận dụng tư cách thành viên WTO, một phần do cái tâm thế “ăn xổi, ở thì” ngay sau khi gia nhập.

(Xem thêm: Của thừa mứa nơi Địa Ngục và thiếu hụt chốn Thiên Đàng – Nhà chùa thời suy thoái) …


Rất nhãn tiền

Theo báo cáo “Đánh giá tổng thể tình hình kinh tế xã hội Việt Nam sau 5 năm gia nhập WTO” mà Bộ Kế hoạch & Đầu tư vừa mới công bố, tình hình kinh tế Việt Nam giai đoạn 2007-2011, tức 5 năm sau khi gia nhập WTO thua sút giai đoạn 2002-2006, tức 5 năm trước khi vào WTO, về nhiều mặt. Từ xuất khẩu, nhập khẩu, GDP đến đầu tư toàn xã hội… tất cả đều có mức tăng trưởng kém hơn trước.

Thật ra tình hình không đơn giản như thế.

Việt Nam chính thức gia nhập WTO vào tháng 1-2007. Sự hào hứng của giới đầu tư nước ngoài và dân kinh doanh trong nước đã tạo ra những kỷ lục ngay trong năm đó. Tổng dư nợ tín dụng của nền kinh tế tăng kỷ lục ở mức 53,9% theo giá thực tế. Nhìn lại mức tăng chỉ vài ba phần trăm hiện nay mới thấy đây là con số khó tưởng tượng nổi. Mức tăng tín dụng này đã phần nào biến tiền ảo thành tiền thật.

Trước khi vào WTO, giá đủ loại tài sản ở Việt Nam đã tăng vọt. Chủ các công ty đang làm ăn bình thường bỗng một hôm thức dậy thấy tài sản của mình được định giá gấp 5, 10 lần (mà từ phổ biến lúc đó gọi là 5 chấm, 10 chấm). Vào WTO, quả bong bóng tài sản này càng phình to rất nhanh. Không hiếm công ty niêm yết trên sàn có giá cổ phiếu gấp mấy chục lần mệnh giá như FPT (665.000 đồng), SJS (728.000 đồng). ACB (292.000 đồng)… Tiền ảo trên sàn chuyển sang tiền ảo bất động sản, giá nhà đất tăng vọt từng ngày, từng giờ, làm ai nấy đều “phấn khởi” vì biến thành tỷ phú trong chốc lát. Sự giàu có trên sàn chứng khoán hay địa ốc dù sao cũng là ảo (trừ phi bán đi cho người khác) nhưng định giá cho nó thì không ảo chút nào. Và dựa trên sự định giá cao ngất đó, ngân hàng đã cho vay vô tội vạ trong khi vẫn tưởng mình đang cầm cái chuôi trong tay là vật thế chấp đang lên giá đều đều. Tín dụng đã biến tiền ảo thành tiền thật đổ vào nền kinh tế là thế.

Xã hội giàu lên nên nhập khẩu tăng vọt đến 40% trong năm 2007 (lại một kỷ lục mới), nhập siêu hàng hóa tăng mạnh, đạt 14,2 tỷ đô-la vào năm 2007 và 18,0 tỷ đô-la năm 2008. Thế nhưng đồng tiền vẫn không hề mất giá; thậm chí còn lên giá trong một thời gian từ tháng 10-2007 đến tháng 4-2008. Đó là bởi dòng tiền nước ngoài chảy mạnh vào Việt Nam trong năm 2007 ngay sau khi có tin Việt Nam trở thành thành viên WTO: vốn đầu tư trực tiếp tăng kỷ lục đến 93,4% so với năm trước (5,6 tỷ đô-la); vốn gián tiếp cũng đổ vào đến 6,5 tỷ đô-la. Cán cân tổng thể thặng dư đến 10,2 tỷ đô-la. Một kỷ lục khác của năm này là mức đầu tư toàn xã hội tăng đến 46,5%. Tất cả những yếu tố đó đã giúp GDP có mức tăng kỷ lục trong năm 2007 – 8,5%, cao nhất so với 10 năm trước đó.

Và ở đây đã xuất hiện phép thử rất nghiệt ngã: nếu mọi người bình tĩnh tận dụng hết những lợi thế vừa mới xuất hiện trong năm 2007, năm đầu tiên sau gia nhập WTO để đi vào sản xuất kinh doanh theo thế mạnh của từng người, tận dụng cơ hội để mở rộng thị trường xuất khẩu, để đầu tư chiều sâu, thâm nhập thị trường nội địa thì mọi chuyện đã khác. Đằng này bong bóng tài sản hào nhoáng quá, sức hút của sự làm giàu trong chốc lát nhờ chứng khoán, địa ốc, ngân hàng lớn quá, mọi người bỏ sở trường nhảy vào sở đoản và mọi chuyện hư sự từ đây.

Thị trường chứng khoán là nơi phản ánh rõ nét cơ hội đã vụt qua như thế nào: sau khi đạt đỉnh 1.170 điểm vào đầu năm 2007, thị trường đã lình xình lên xuống, rồi nhanh chóng tụt dốc từ tháng 10-2007, xuống đáy còn 235 điểm vào tháng 2-2009.

Nhưng như những con bạc khát nước, cộng với gói kích cầu của chính phủ lên đến xấp xỉ 9 tỷ đô-la Mỹ vào năm 2009, mọi người, kể cả các doanh nghiệp nhà nước vẫn lao vào cuộc chơi: đầu tư vào địa ốc nhờ mối quan hệ với chính quyền địa phương và làm sân sau cho các ngân hàng thương mại; đầu tư tài chính vào các công ty con, công ty cháu; hùn vốn mở ngân hàng, tiếp tục cho vay vô tội vạ. Khủng hoảng tài chính thế giới bùng phát cùng thời điểm làm tình hình chuyển biến nhanh, sự suy thoái ngày càng hiển hiện.

Hậu quả thì ai cũng rõ: Lạm phát tăng liên tục, đạt đỉnh 28,3% vào tháng 8-2008; Nợ xấu bùng phát mà con số chính thức cho đến nay vẫn chưa xác định; Các tập đoàn kinh tế nhà nước lớn như Vinashin, Vinalines đổ vỡ; Thị trường địa ốc đóng băng, thị trường chứng khoán không hồi phục nổi; Hàng loạt doanh nghiệp tư nhân phá sản, ngưng hoạt động. Đau nhất là nhận xét của báo cáo: “Dường như gia nhập WTO chưa mang lại lợi ích đáng kể đối với tăng trưởng xuất khẩu, hoặc doanh nghiệp nước ta chưa tận dụng được đáng kể cơ hội mới từ các nền kinh tế thành viên WTO”. Tổng quát hơn, cũng theo báo cáo của Bộ Kế hoạch & Đầu tư, chất lượng tăng trưởng kinh tế giai đoạn 5 năm sau WTO giảm sút hơn nhiều so với 5 năm trước WTO.

5 năm tới

Lúc nào nhìn lại cũng dễ hơn nhìn tới. Nhưng có một điều có thể đoan chắc, tư cách thành viên WTO không gây ra những điều nói trên: nó chỉ là chất xúc tác, đẩy nhanh quá trình phát triển nếu đi đúng hướng và đẩy nhanh xuống vực suy thoái nếu chọn sai con đường. Thứ hai, chúng ta đang ở giai đoạn giải quyết hậu quả nên chưa thể nói chắc tương lai 5 năm sắp tới sẽ như thế nào.

Tuy nhiên một số xu hướng cũng đã dần dần hình thành khá rõ nét: Trong khi khu vực trong nước đang lao đao vì hậu quả chạy theo bong bóng thì khối đầu tư nước ngoài đã có những sự bức phá ngoạn mục tiếp tục tận dụng được cơ hội WTO từ phía họ. Dần dà những cam kết của Việt Nam như mở cửa thị trường ngân hàng, tài chính, logistics đã được nhà đầu tư nước ngoài nắm lấy: các ngân hàng và tổ chức tài chính nước ngoài chiếm thị phần ngày càng lớn; xuất khẩu của doanh nghiệp FDI ngày càng tăng trong khi trong nước lại đang giảm.

Cũng do cam kết giảm thuế nên một số nhà đầu tư nước ngoài từ bỏ việc sản xuất tại Việt Nam cho thị trường Việt Nam (để tận dụng ưu đãi thuế trước đây) mà chuyển sang nhập khẩu (vì chênh lệch thuế không còn đáng kể nữa). Ngược lại cũng một số doanh nghiệp FDI khác chọn Việt Nam làm cơ sở sản xuất cho dây chuyền tiêu thụ toàn cầu của họ, đúng y bài bản của việc tận dụng đúng cách WTO.

Riêng nước ta, cho đến bây giờ vẫn còn loay hoay tìm một chiến lược hậu WTO mà trong nhiều trường hợp lại thất bại. Lấy ví dụ, để chuẩn bị cho việc gia nhập WTO, Việt Nam tham gia Công ước Berne, các nhà xuất bản đã biết mua bản quyền thay vì dịch lậu. Nhưng cũng từ đó mới có chuyện cân nhắc giá rẻ, nhiều nhà xuất bản đã quay sang mua bản quyền từ Trung Quốc. Thế là nảy sinh vấn nạn chất lượng sách, sách in cờ Trung Quốc, sách dạy tiếng Anh mà toàn nói chuyện văn hóa Trung Quốc…

Cuộc khủng hoảng vừa qua cũng có mặt tốt của nó khi mỗi doanh nghiệp không còn hào hứng vô căn cứ như ngày xưa nữa, nay phải tự mình thiết kế chiến lược WTO cho mình.

Riêng ở tầm mức vĩ mô, cũng không thể kỳ vọng gì nhiều vì ngay chính đề án tái cơ cấu nền kinh tế vừa mới ban hành cũng đã nhận được nhiều góp ý, đòi sửa lại nhiều điều, thậm chí là viết lại.

Chỉ biết có những bài học từ cuộc khủng hoảng mà cho đến nay tính thời sự vẫn còn nóng hổi. Ví dụ, giảm mức tăng tín dụng là tốt để giới ngân hàng từ từ xử lý những năm tháng nôn nóng cho vay tràn lan, có lúc có ngân hàng cho vay đến 250% vốn huy động. Tại sao cứ khăng khăng đòi ngân hàng phải cho vay ồ ạt, phải tăng tín dụng lên nhanh, phải giảm lãi suất khi tài chính chưa vững?

Hay ví dụ, để tăng xuất khẩu, không chỉ tập trung tìm cách tăng sản lượng mà còn phải nâng cao chất lượng hàng xuất khẩu. Thay vì xuất thô titan, hãy đầu tư xây dựng nhà máy chế biến để tăng giá trị hàng xuất khẩu. Công cụ trong tay nhà nước là thuế, đánh thuế cao nguyên liệu xuất thô và khuyến khích giảm thuế nếu xuất hàng tinh chế. Xét ở góc độ này, câu trả lời nên ứng xử như thế nào với khoáng sản bauxite từng gây nhiều tranh cãi e đã rất rõ – để đó cho con em khai thác và chế biến trong tương lai chứ không xuất thô và gánh chịu lỗ lã như bây giờ.

Có lẽ câu nói của Adam Smith, nhà kinh tế kinh điển nổi tiếng, nay càng thấm thía hơn cả: “Sự thịnh vượng của thế giới không phải được mua bằng vàng hay bạc – nó được tạo ra bởi lao động” – đơn giản vậy thôi.

Của thừa mứa nơi Địa Ngục và thiếu hụt chốn Thiên Đàng
Oanh Yến Thị Phạm ( Huỳnh Ngọc chênh ) – Mỗi lần có dịp ra nước ngoài công tác, tôi thường ru rú trong sứ quán, ít có dịp ra ngoài thăm thú. Một phần vì công việc ngập đầu, một phần mệt mỏi vì mất ngủ do trái múi giờ và nhịp sinh học của cơ thể chưa thích nghi với môi trường. Người cứ lừ đừ vì buồn ngủ và ảnh hưởng của những cốc cà phê đen du monde (1) đặc quánh để chống buồn ngủ. Công việc hòm hòm xong cũng không dám đi ra ngoài vì nếu đi chung với các cậu trong sứ quán thì nội chỉ qua cách ăn mặc, quần áo lúc nào cũng ủi thẳng tưng, con ruồi mà có đậu vào cũng trơn ngã, tay đeo Rolex đắt tiền thì người cận nặng ở Mỹ, cũng nhìn ra các anh Cả ở bển mới qua. Chúng bu vào chửi, oánh chạy không kịp, nên ngu sao đi chung. Đi một mình thì sợ buồn ngủ ra vào line không cẩn thận, có nước vào nhà thương vì bọn Mỹ chạy tốc độ kinh quá! 70-80 miles/giờ (2) là thường thôi!?

Chuyến công tác vừa qua, khi đang ở Houston, qua thời sự VTV4 được biết giá xăng ở Việt Nam tăng giá, trên đường, nhìn thấy bảng giá niêm yết tại các cây xăng bổng giật mình, chợt nẩy ra ý, thử tìm hiểu giá cả sinh hoạt bên Mỹ. Một hôm rổi việc, ăn mặc tuềnh toàng, quần jean, áo phông không ủi, lủi vào Wallmart, Kroger, chợ Honkong (3) thăm thú giá cả. Nhìn bảng giá niêm yết mà bàng hoàng, không tin vào mắt mình. Các loại thịt bò như Striploin, Tenderloin (4), 3.75 USD/pound (5), Fillemingon 4.75/pound,… trung bình cho các loại 3.5USD/pound. Thịt heo thì nạc đùi 1.6 USD/pound, thăn 2.5USD/pound…trung bình giá cho các loại 1.75USD/pound, thịt gà thì quá rẻ, no need table (6). Lobster thì hởi ôi 9.99 USD/pound, thêm 1 USD/pound, các chú đầu bếp Mễ chế biến về nhậu mệt …xỉu. Cuối tuần bay qua Cali cũng để ý đến giá cả tại các siêu thị, chợ mini của người Việt khu Bolsa, Garden grove, Westminter. Gía cả thực phẩm giữa bờ Tây và bờ Đông nước Mỹ không cách biệt nhiều, rau quả tại Cali, có phần rẻ hơn Texas. Không biết có phải vào mùa vụ hay không? mà cam 0.99 cent/4 pounds, táo, nho, lê thì rẻ và ê hề. Gạo hiệu ba cô gái, ông Địa 10 USD/20 pounds (7) . Nếu chịu bỏ ra chừng 30 USD làm thẻ hội viên của chợ sỉ Cosco, giá còn rẻ hơn nhiều. Chỉ có xăng là giá cách biệt vì Cali phải vừa đóng thuế cho Liên bang, vừa đóng thuế cho Tiểu bang trong khi Texas chỉ đóng thuế cho Liên bang. Xăng Regular ở Cali 4.09/gallon (8) 3.09/gallon ở Texas, Supreme 4.29/gallon và 3.39/gallon.

Giờ mới hiểu tại sao Mỹ là một trong những nước đang vất vả chống chọi với căn bệnh béo phì. Dân Mỹ thất nghiệp hưởng trợ cấp thất nghiệp cỡ 1000USD/tháng và lãnh foodstamp (9) cở 200 USD/tháng ngồi tán dóc và hở tí là kéo nhau đi biểu tình chống đối những chính sách của chính quyền Tiểu bang hoặc Liên bang ảnh hưởng đến dân lao động nghèo. Homeless, xin ăn thì rặt bọn có tiền án, tiền sự hoặc có vấn đề thần kinh. Nếu tính theo tỷ giá 1USD/20860đ thì thấy dân Việt Nam, phải biết ơn Bác, ơn Đảng, ơn Chính phủ đã cho dân Việt Nam còm cỏi có cơ hội thể hiện, xài… sang hơn dân Mỹ!? Đâu đâu cũng chửi Mỹ, nhưng cả thế giới đều muốn di dân đến sống ở Mỹ, cả thằng giàu lẫn đứa nghèo? Dạo này dân Tàu Đại lục và dân Việt Nam di dân đến Mỹ dưới hình thức kết hôn giả, đạng đầu tư EB5(10) hơi bị nhiều.

Trong khi đó tại Việt Nam với nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, như một miếng thịt nạc dính theo một lớp mỡ bấy nhầy, ôi thiu của buổi chợ chiều, ế vì lạm phát. Miếng thịt này đang được ngâm hóa chất Trung quốc, để lấy lại độ tươi, bóng như một miếng thịt tươi mới ra khỏi lò mổ,

– bằng những… biện pháp chống lạm phát với việc tăng giá xăng và các loại phí đánh vào các phương tiện giao thông, cộng với việc gia tăng số lượng các trạm thu phí trên các quốc lộ vốn đã dày đặc như một ma trận.

– bằng gói…cứu thị trường Bất động sản 30.000 tỷ đồng với lãi xuất 6%/năm cho người vay mua nhà, trong khi doanh nghiệp thì đừng hòng được vay dưới lãi xuất 15%/ năm???

Các biện pháp kinh t…hế của Chính phủ nước CHXHCN VN đã làm các nhà kinh tế trên thế giới phải tròn xoe mắt thán phục sức chịu đựng và tính lạc quan đến tếu ngạo của dân Việt Nam!?!!! Kinh tế Việt Nam có thể quy là vững như một hòn đá tảng chẳng những trong khu vực mà trên cả thế giới, nhưng ở… dưới đáy biển Thái Bình Dương sâu thẳm.

Đảng CS VN và Chính phủ nước CHXHCN VN cũng đã và đang quyết liệt chống tham nhũng, một trong những biện pháp để giữ vững tính ổn định của nền kinh tế cũng như hệ thống chính trị bằng ánh sáng NQTW4. Không nhắc tới chuyện đồng chí X, đã lâu chắc cũng đã hóa mạt cưa hay mướp đắng hay đã thành bùn rồi cũng nên?, một kết quả mới toanh có thể quy là rất phát triển do Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị, đã tự thú trước báo chí và công luận, mặc dù trước đây đã chối leo lẽo rằng tình trạng chạy các loại ở Hà Nội là không có, nay dưới ánh sáng NQTW4, đã giảm rõ rệt???? (11).

Đảng CS VN và Chính phủ VN cũng đã và đang quyết liệt chống những thế lực thù địch, âm mưu diễn biến hòa bình lợi dụng việc vận động dân chúng góp ý dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 một cách công khai minh bạch, không vùng cấm, núp dưới chiêu bài đòi hỏi Dân chủ, đòi đa nguyên đa đảng, đòi tam quyền phân lập, đòi phi chính trị hóa quân đội…

– bằng cách… quy cho những người trong nhóm 72 kiến nghị sửa đổi Hiến pháp 1992, từ trí thức, đảng viên lão thành cho đến những người lao động là… suy thoái tư tưởng, đạo đức, lối sống, chính trị mặc dù trong số họ không có ai lấy vợ ở tuổi thất thập hay có con ở tuổi bát thập và có người có thẻ đảng cũng cở ngũ thập niên tiền khi họ mới ở độ tuổi nhị thập niên?!!!

– bằng cách… kết án nặng gia đình họ Đoàn ở Tiên Lãng, Hải Phòng, một mức án không có trong khung hình phạt mà gia đình họ bị…quy vào tội chống người thi hành công vụ và giết người????

– bằng cách… đề nghị cho hưởng án treo cho lũ quan gian ác Huyện Tiên lãng vì những tội danh lạm dụng chức quyền khi thi hành những việc có thể quy là không phải vì công vụ và cũng chẳng phải nơi có lệnh cưỡng chế và phá hủy tài sản, có thể quy vào mục đích tiêu hủy vật chứng cho tội có thể quy là có quyết tâm giết người,

– bằng cách…chỉ đạo cho thuộc cấp giả dạng côn đồ xúc phạm nhân phẩm, đánh đập những người bất đồng chính kiến,

– bằng cách…chỉ đạo cho thuộc cấp ném những chất, có thể quy là chất thối rữa độc hại pha với chất thải của động vật có thể quy là phân của động vật hai chân có thẻ ngành CA và thẻ đảng viên Đảng CS VN.

Bằng sự vận dụng một cách sáng tạo đầy trí tuệ các biện pháp có thể quy là rất phát triển theo đúng kim chỉ Nam của chủ nghĩa Mác-Lê, theo đúng tư tưởng, đạo đức, lối sống của Chủ tịch Hồ Chí Minh, phù hợp với hoàn cảnh lịch sử trải qua hai cuộc chiến tranh ác liệt chống Pháp, chống Mỹ, phù hợp với đặc thù văn hóa của Việt Nam và dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, xuyên suốt của Đảng Cộng Sản Việt Nam quang vinh. Đảng CS VN và Chính phủ Việt Nam đã hết sức quyết liệt giữ vững tính ổn định chính trị tại Việt Nam bằng các biện pháp sáng tạo đến Stalin, Mao xiàn sheng (12) cũng phải bái làm sư và Thánh Gandhi sống lại, cũng phải xoa cái đầu trọc của mình mà kính phục tính kiên nhẫn và nhẫn nhục của những nhà bất đồng chính kiến đấu tranh bất bạo động Việt Nam nói riêng và Dân tộc Việt Nam nói chung.

Cái thực tế khách quan, sinh động phản ánh những sự cách biệt giữa cái thừa mứa nơi Địa ngục Tư bản và cái thiếu hụt nơi Thiên đàng XHCN sao mà khác nhau một trời một vực theo đúng biện chứng của nghĩa đen lẫn nghĩa bóng đến thế!?

Chẳng thể nào hiểu nổi? Nhưng biết hỏi ai bây giờ?

Phải hỏi tính cam chịu và sự nhẫn nhục của Dân tộc Việt Nam, xem liệu họ còn có thể chịu đựng được đến bao giờ?

Chắc cũng đã tới tận cùng bằng số rồi? (Sài Gòn 11/04/2013)

1-Cafe du Monde, lon thiếc, màu vàng pha bằng phin giống như cafe Việt Nam, nước màu cánh gián, uống đậm đà, fê hơn cafe bột Trung Nguyên hoặc Vina cafe.
2-Miles: đơn vị đo vận tốc, 1 mile khoảng 1km68
3-Chợ bán nhiều mặt hàng Việt Nam ở Bellaire, Houston.
4-Giống như thăn nội, thăn ngoại.
5-Đơn vị cân của Mỹ, 1 pound khoảng 0,453Kg.
6-No need table: không cần bàn, trình độ tiếng Anh bổ túc của tớ.
7-Ở Cali có loại gạo in hình ba cô gái Việt Lào Thái và hình Ông Địa. Ở Houston thì phổ biến loại gạo Jasmine của Thailand.
8-gallon: đơn vị đo xăng dầu của Mỹ, khoảng 3,78 lít.
9-Foodetamp: phiếu trợ cấp thực phẩm, người có phiếu này mua thực phẩm không phải trả tiền. Các siêu thị cửa hàng lấy phiếu này thanh toán lại với thành phố???
10-Chương trình EB5 cho những người đầu tư 500.000 USD vào những dự án ở những khu có tỷ lệ thất nghiệp cao, mà mỗi xuất đầu tư tạo ra 10 công ăn việc làm trực tiếp lẫn gián tiếp cho dân Mỹ để có thẻ xanh residence green card cho cả gia đình và những người con dưới 18 tuổi, không kể số lượng người.
11-Thanh niên thứ ba 09/04/2013.
12-Xiàn sheng: Tiên sinh giống như Mr.

Nhà chùa thời suy thoái
( QueChoa ) – Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Trầm Bê cho biết ông có công trùng tu và xây dựng đến nay được bảy ngôi chùa. Ông xác nhận chuyện treo hình ảnh gia đình, tạc tượng cha mẹ và khắc chữ ghi tên các con xung quanh chánh điện là có thật. Ông khẳng định chuyện đó là do sự đồng ý của các sư sãi nhà chùa trong quá trình ghi nhận công lao ông trùng tu, xây dựng chứ ông không tùy tiện làm chuyện đó.

Tranh vẽ gia đình ông Trầm Bê treo ngay lối vào chánh điện chùa Ba Sát
“Nhưng có nhiều cách tri ân, sao có thể đưa hình ảnh, tạc tượng dòng họ quanh chánh điện tôn nghiêm sẽ gây phản ứng đối với nhiều người?” – chúng tôi hỏi. ông Trầm Bê trả lời rằng có thể số ít phản ứng nhưng phần đông đồng thuận với ông về việc làm đó.

Hu hu thảm thương Nhà chùa thời suy thoái!

Leave a comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.